Hoofdstuk 4: Samenwerking met hulpdiensten

In noodsituaties is samenwerking tussen paardenhouders en professionele hulpdiensten van cruciaal belang. Brandweer, politie, dierenambulances en soms ook gespecialiseerde dierenartsen worden in dergelijke situaties vaak ingeschakeld. Hoewel deze professionals uitstekend zijn opgeleid voor hun vakgebied, is de omgang met paarden niet voor iedereen vanzelfsprekend. Paarden vormen in noodsituaties een unieke uitdaging: hun omvang, kracht en instinctieve vluchtgedrag vragen om specifieke benadering. Juist daarom is het essentieel dat paardenhouders en hulpdiensten elkaar vooraf goed leren kennen en op elkaar ingespeeld raken.

De voorbereiding op deze samenwerking begint bij wederzijds begrip. Hulpdiensten hebben behoefte aan snelle, overzichtelijke informatie op het moment dat zij het terrein betreden. Plattegronden met daarop duidelijk aangegeven stalindelingen, vluchtroutes, verzamelplaatsen en de locatie van gas-, water- en elektriciteitsaansluitingen bieden hen direct overzicht. Deze informatie helpt om snel en veilig te kunnen handelen, zowel bij brand als bij overstroming, stormschade of andere calamiteiten. Paardenhouders doen er goed aan deze gegevens actueel te houden en beschikbaar te stellen, bijvoorbeeld door een exemplaar bij de hoofdtoegang van het terrein te plaatsen.

"Samenwerking voorkomt chaos en vergroot slagkracht."

Naast de fysieke gegevens is actuele informatie over het aantal aanwezige paarden, hun verblijfplaatsen en eventuele bijzonderheden belangrijk. Denk hierbij aan drachtige merries, jonge veulens of paarden met medische beperkingen die extra aandacht vragen tijdens een evacuatie. Hulpverleners kunnen hier hun aanpak op aanpassen, mits zij hier vooraf over geïnformeerd zijn.

Een vaak onderschat aspect van samenwerking is de training van de hulpdiensten zelf. Hoewel brandweer en dierenambulancepersoneel gewend zijn aan uiteenlopende noodsituaties, beschikken niet alle medewerkers over ervaring met het hanteren van paarden. Door gezamenlijke oefeningen te organiseren, krijgen zij de kans om ervaring op te doen met het vangen, begeleiden en verplaatsen van paarden. Dit vergroot hun zelfvertrouwen en vermindert de kans op gevaarlijke situaties tijdens een echte calamiteit. Bovendien leren beide partijen tijdens dergelijke oefeningen elkaars werkwijzen kennen, waardoor de communicatie in een crisissituatie soepeler verloopt.

Ook praktische zaken verdienen aandacht. Zijn de toegangspoorten breed genoeg voor brandweerwagens? Kunnen zware voertuigen het terrein betreden zonder vast te komen zitten? Zijn er voldoende waterpunten beschikbaar voor de brandweer? Kleine details kunnen in een noodsituatie grote gevolgen hebben. Daarom is het aan te raden om samen met de hulpdiensten het terrein periodiek te inspecteren en eventuele knelpunten direct op te lossen.

Naast praktische samenwerking is duidelijke communicatie van essentieel belang. Bij het uitroepen van een noodsituatie moeten hulpdiensten direct kunnen beschikken over de juiste contactpersonen. Zorg ervoor dat deze gegevens altijd actueel zijn en dat er meerdere contactpersonen bekend zijn, zodat er altijd iemand bereikbaar is. In hectische situaties waarbij spanning en stress een rol spelen, helpt het wanneer één aangewezen persoon de coördinatie met de hulpdiensten op zich neemt. Zo worden misverstanden voorkomen en kan de hulpverlening efficiënt verlopen.

In sommige gevallen kunnen ook andere instanties betrokken raken bij een calamiteit, zoals de gemeente, waterschap of Rijkswaterstaat bij overstromingen. Ook hier geldt dat vooraf contact leggen en afspraken maken veel problemen kan voorkomen. Wanneer duidelijk is wie waarvoor verantwoordelijk is, worden kostbare discussies tijdens de ramp zelf voorkomen.

Naast samenwerking tijdens de acute fase van een ramp, speelt ook nazorg een rol. Dierenartsen kunnen betrokken worden bij de medische verzorging van geëvacueerde of gewonde paarden, terwijl de dierenambulance kan assisteren bij vervoer. Door vooraf afspraken te maken met deze partijen, kan in een later stadium snel en adequaat ondersteuning geboden worden.

Een stabiele en professionele samenwerking met hulpdiensten begint bij openheid, betrokkenheid en gezamenlijke voorbereiding. Hulpdiensten waarderen het wanneer zij al vóór een incident bekend zijn met het terrein, de dieren en de bedrijfsvoering. Dit verlaagt de drempel voor samenwerking en verhoogt de slagvaardigheid op momenten dat het erop aankomt.

Tot slot is het goed om te beseffen dat hulpdiensten altijd handelen vanuit hun eigen veiligheid en protocollen. Paardenhouders moeten respecteren dat hulpverleners soms keuzes maken die gericht zijn op de veiligheid van hun eigen mensen. Door begrip te tonen voor elkaars belangen ontstaat er wederzijds respect, waardoor de samenwerking in crisissituaties constructief en effectief blijft.

Liever zonder onderbrekingen lezen?

Download deze gids nu  – reclamevrij en altijd bij de hand!