In deze gids neem ik je stap voor stap mee in wat Guasha kan betekenen voor je paard. We onderzoeken niet alleen het ‘hoe’, maar ook het ‘waarom’ en ‘wanneer’. Je leert voelen, kijken en afstemmen. Niet als therapeut, maar als begeleider. Als iemand die aanwezig durft zijn, met zachte handen en een open hart.

“Waar aanraking met intentie gegeven wordt, ontstaat heling die verder reikt dan het lichaam.”

Hoofdstuk 1 – Inleiding: Waarom aanraking helend werkt

Aanraking is een eerste taal. Nog vóór woorden ontstaan, voelen we via huid, temperatuur, nabijheid en beweging. Voor paarden — kuddedieren bij uitstek — is aanraking een essentieel onderdeel van communicatie, veiligheid en herstel. In de natuur zie je hoe paarden elkaar verzorgen met zachte tanden, elkaars vacht borstelen of zich tegen elkaar aanvlijen om warmte te delen. Die aanraking is nooit toevallig. Ze is gericht, ritmisch, afgestemd.

In onze omgang met paarden zijn we die taal soms wat kwijtgeraakt. We gebruiken wel onze handen, maar vaak functioneel: om te borstelen, op te zadelen, iets te 'doen'. Maar aanraken kan veel meer zijn dan dat. Het kan een brug worden — van jou naar het zenuwstelsel van je paard. En wanneer die brug met rust, aandacht en zachtheid wordt opgebouwd, wordt aanraking helend.

Guasha biedt precies zo'n brug. Niet als truc of therapie, maar als verfijnde manier van aanwezig zijn. Door de huid van het paard te schrapen met een gladde steen of schijf, in een ritme dat afgestemd is op zijn ademhaling, zijn expressie en zijn reactie, wek je de doorbloeding op, stimuleer je het lymfesysteem en nodig je uit tot ontspanning. Maar die effecten ontstaan alleen als jij als mens eerst afgestemd bent.

“Wat je met je handen doet, is minder belangrijk dan de staat waarin je handen verkeren.”

Daarom begint helende aanraking niet bij techniek, maar bij aanwezigheid. Hoe zit jij in je lijf? Ben je gehaast, gespannen, twijfelend? Dan voelt je paard dat. Zijn lichaam, zo afgestemd op subtiele signalen, leest jouw intentie lang voordat je een eerste beweging maakt. Een paard leert niet alleen wat je doet — hij leert vooral hoe je er bent.

In dit eerste hoofdstuk wil ik je uitnodigen om aanraking opnieuw te bekijken als een vorm van communicatie. Als een uitnodiging tot vertraging. Als een ruimte waarin je niets hoeft te fixen, maar waarin herstel vanzelf kan ontstaan. Soms zal een sessie Guasha weinig beweging geven, weinig zichtbare 'resultaten'. En toch gebeurt er vanbinnen iets — als jij zacht bent, en blijft.

Door regelmatig met aandacht aan te raken, zonder iets te willen bereiken, ontstaat iets bijzonders: het zenuwstelsel van je paard leert dat jouw nabijheid veilig is. En waar veiligheid is, ontstaat loslaten. Niet op commando, maar op vertrouwen.

In het volgende hoofdstuk gaan we dieper in op de oorsprong en werking van Guasha bij paarden. Wat is het precies? Waar komt het vandaan? En wat maakt het geschikt voor deze gevoelige wezens?

Hoofdstuk 2 – Wat is Guasha bij paarden?

Geschiedenis, werking & toepassingen

Guasha is een oude techniek uit de Traditionele Chinese Geneeskunde waarbij met een glad voorwerp over de huid wordt geschraapt om stagnaties in het lichaam op te heffen. Het woord ‘gua’ betekent ‘schrapen’ en ‘sha’ verwijst naar de blokkade of spanning die zich toont als rode of verkleurde plekken onder de huid. Waar het oorspronkelijk werd gebruikt op mensen voor uiteenlopende klachten — van spierpijn tot verkoudheid — is Guasha zich de afgelopen decennia ook gaan verspreiden binnen de diergeneeskunde, en met name bij paarden, die bijzonder gevoelig zijn voor energetische verstoringen.

Bij paarden wordt Guasha aangepast aan hun anatomie, fysiologie en gevoeligheid. Er wordt gewerkt met afgeronde stenen of metalen platen, en altijd met veel aandacht voor veiligheid, comfort en reactie van het dier. De druk is mild, de beweging ritmisch en de intentie verbindend. Guasha bij paarden is géén harde techniek. Het vraagt eerder om verfijning dan om kracht.

De basisgedachte is dat spanning, afvalstoffen en emotionele lading zich kunnen vastzetten in het bindweefsel en de oppervlakkige lagen van het lichaam. Door zachte frictie op de huid stimuleer je de doorbloeding, activeer je het lymfesysteem, en geef je het lichaam een signaal om te ontladen. Maar Guasha werkt niet alleen lichamelijk — het heeft ook invloed op het autonome zenuwstelsel. Veel paarden zuchten, kauwen of laten hun hoofd zakken tijdens of na een sessie. Dat zijn tekenen van een verschuiving van de ‘vecht-vlucht-modus’ naar een staat van rust en herstel.

“Genezing begint daar waar het lijf zich veilig genoeg voelt om spanning los te laten.”

De toepassingen van Guasha zijn breed, maar altijd afgestemd op het individuele paard. Het kan ondersteuning bieden bij:

• Spierverhardingen of asymmetrieën
• Verminderde bewegingsvrijheid in schouders, rug of achterhand
• Reacties op het zadel of aanraking
• Overbelasting door training of compensatiegedrag
• Stress, trauma of hyperalert gedrag
• Fascia-spanning door oude blessures
• Verstoorde doorstroming in lymfe of energiebanen

Het is belangrijk om Guasha niet als ‘snelle oplossing’ te zien, maar als onderdeel van een bredere benadering. Een sessie kan inzichten geven, ontspanning brengen of blokkades losmaken — maar wat er daarna gebeurt is minstens zo belangrijk. Gun je paard rust, water, beweging op eigen tempo en vooral: ruimte om te verwerken.

Ook is het goed om te beseffen dat Guasha niet ‘tegen’ iets is, maar ‘voor’ iets. Je probeert niets weg te halen, maar nodigt uit tot stroming, tot contact, tot loslaten. En soms betekent dat: even niets doen, alleen maar zijn, hand op vacht, ademhaling vertraagd. Dan pas komt het lichaam uit de weerstand.

Wanneer is Guasha niet geschikt? (Contra-indicaties)

Hoewel Guasha zacht en natuurlijk is, zijn er situaties waarin je deze methode beter kunt vermijden of alleen onder begeleiding toepassen:

• Koorts of infectie – het lichaam heeft al voldoende te verwerken
• Open wonden of huidirritaties – dit kan pijnlijk zijn of ontsteking verergeren
• Acuut trauma – wacht altijd tot de ergste zwelling of pijnreactie is verminderd
• Na vaccinaties – geef het immuunsysteem tijd om te reageren zonder extra stimulatie
• Paarden onder zware medicatie – overleg altijd met een dierenarts
• Zwangere merries – vermijd zones rond lendenen en bekken zonder ervaring

Luister naar je paard, en wees voorzichtig als je twijfelt. Bij twijfel: raadpleeg een holistisch of regulier dierenarts. Guasha is aanvullend, nooit vervangend.

In het volgende hoofdstuk duiken we dieper in de fysiologie achter Guasha. Wat gebeurt er precies in het bindweefsel en het zenuwstelsel van je paard? En hoe werkt ontspanning door op diepere lagen?

Wil je verder lezen? Bestel dan de volledige gids met alle hoofdstukken, inclusief voorbeelden, praktische tips en verdiepende uitleg.