Hoofdstuk 1 – Inleiding: De Kruidentuin als Bron van Verbinding

Een kruidentuin. Misschien denk je dan aan geurige bloemen, zachte bladeren en planten met werking. Maar een paardenkruidentuin is iets anders. Het is geen productieplek. Geen plek van haast of van opbrengst in getallen. Een paardenkruidentuin is een plek van verstilling. Van verbinding. Van zorg.

Wie ervoor kiest om met eigen handen een tuin aan te leggen om zijn paard te voeden, maakt een diepe keuze. Je zegt daarmee: ik wil weten waar het voedsel vandaan komt. Ik wil met aandacht kijken naar wat mijn paard nodig heeft. En ik wil onderdeel zijn van het ritme van de seizoenen, niet erbuiten staan.

Je paard leeft van het land. Hij eet geen brok uit een fabriek, als hij de keuze krijgt. Hij zoekt grassen, kruiden, takjes, bladeren. Hij weet – als hij de ruimte krijgt – wat goed voor hem is. Maar in onze wereld krijgt hij die ruimte zelden. Het weiland is gemaaid, de paddock is kaal, het hooi is eentonig. We geven hem krachtvoer, supplementen, korrels. Vaak met de beste bedoelingen. Maar zelden met echte afstemming.

Een kruidentuin voor je paard is een daad van vertraging. Je stelt vragen: wat heeft hij nodig? Wat groeit er op mijn grond? Hoe kan ik voeden zonder op te dringen? En je leert luisteren – naar het seizoen, naar de bodem, naar je paard.

"De tuin is geen plek van productie, maar van relatie. Wat je daar zaait, groeit ook tussen jou en je paard."

Veel paarden hebben te weinig variatie in hun voeding. Ze missen bitterstoffen, etherische oliën, enzymen. Ze eten te veel snelle suikers, te weinig levende planten. En hun systeem – zo gevoelig, zo afgestemd – raakt uit balans. De gevolgen zie je in vachtproblemen, gedragsveranderingen, spijsverteringsproblemen, verminderde weerstand. Maar ook in iets subtielers: een paard dat niet meer graast met aandacht. Dat niet meer ruikt, selecteert, kiest. Dat het contact met de natuur is kwijtgeraakt.

Daarom begint deze gids niet met een zaaikalender, maar met een uitnodiging tot vertraging. Want een kruidentuin begint niet bij de plant, maar bij de grond. En die grond ben jij ook. Wat is jouw intentie? Wat wil je geven? En ben je bereid te wachten tot iets groeit?

Een tuin is een oefening in geduld. Sommige kruiden doen er twee jaar over om tot volle kracht te komen. Sommige planten willen niet waar jij ze zaait, maar kiezen hun eigen plek. En dat is goed. Want wie met paarden werkt, weet: controle is een illusie. Verbinding groeit alleen waar ruimte is. Zo ook in de tuin.

In deze gids nemen we je mee in het aanleggen van een eenvoudige, natuurlijke kruidentuin voor je paard. Geen ingewikkelde schema’s, maar wel doordachte keuzes. Geen productiedwang, maar wel voedende overvloed. Je leert welke planten veilig zijn, welke geneeskrachtig, en welke ondersteunend in bepaalde seizoenen of bij bepaalde klachten. Je leert hoe je oogst met respect, hoe je planten laat drogen of vers aanbiedt. En je ontdekt hoe je tuin een plek kan worden waar je paard tot rust komt – en jij ook.

Misschien wil je klein beginnen. Met een paar potten in een hoek van je tuin of je balkon. Of met een strook aan de rand van je erf. Misschien droom je van een levende apotheek vol kruiden, bloemen en struiken. Alles is welkom. Want het gaat niet om groot. Het gaat om echt. Om afgestemd. Om met je handen in de aarde, en je hart bij je paard.

Laat deze gids een uitnodiging zijn. Geen blauwdruk, maar een pad. Geen lijstje om af te vinken, maar een manier van kijken. En laat de kruidentuin niet alleen een plek van voeding worden, maar ook van ontmoeting. Tussen jou en de grond. Tussen jou en je paard. Tussen wat groeit, en wat verbindt.

In het volgende hoofdstuk onderzoeken we waarom kruiden, bladeren en vers groen zoveel meer zijn dan ‘bijvoer’. We kijken naar hun werking op lichaam én gemoed – en hoe jij kunt leren vertrouwen op de wijsheid van de natuur.

Hoofdstuk 2 – Waarom kruiden en vers groen?

Wie met paarden leeft, ziet het dagelijks: ze grazen, ze snuffelen, ze kiezen. Geen hap is zomaar willekeurig. Een paard ruikt, proeft, wikt, weegt. Wat hij vandaag eet, laat hij morgen misschien staan. Wat hij in de lente opzoekt, negeert hij in de herfst. Die fijngevoelige selectie is geen toeval, het is instinct. Een overgeleverde wijsheid, geworteld in duizenden jaren van leven in vrijheid.

In de natuur eet een paard niet alleen gras. Hij zoekt kruiden, bast, bladeren, bloemen. Hij beweegt van plek naar plek, past zijn voeding aan op het seizoen, zijn behoefte, zijn gesteldheid. Paarden weten intuïtief wat ze nodig hebben – mits ze de keuze krijgen. Maar die keuze is in onze omgeving vaak beperkt. De meeste paarden krijgen hooi van één soort gras, een handje brok, misschien een liksteen. Hun wereld is overzichtelijk, maar ook eenvormig. En die eenvormigheid eist zijn tol.

Want wat kruiden toevoegen, gaat verder dan smaak of afwisseling. Ze voeden het paard niet alleen fysiek, maar ook energetisch. Ze ondersteunen het zenuwstelsel, stimuleren de spijsvertering, helpen het lichaam ontgiften. Ze bieden rust, balans, vitaliteit. En misschien wel het belangrijkst: ze herstellen iets van de autonomie die zoveel paarden zijn kwijtgeraakt.

"Kruiden zijn geen supplement. Ze zijn een vorm van luisteren naar wat je paard eigenlijk al weet."

Veel gedragsproblemen, chronische klachten of vage onrust vinden hun oorsprong in een subtiel tekort. Geen tekort aan calorieën, maar aan levenskracht. De vitaliteit van verse planten bevat meer dan alleen voedingsstoffen. Ze dragen de informatie van het seizoen, van het moment, van het landschap. Dat is waarom vers geplukte kruiden vaak krachtiger werken dan gedroogde varianten in een potje. Ze zijn verbonden met het hier en nu – net als het paard.

Het voeren van verse kruiden vraagt om vertraging en afstemming. Je leert kijken: wat eet mijn paard op dit moment graag? Wat laat hij liggen? Wat zoekt hij in het voorjaar, wat negeert hij in de winter? Je leert herkennen: welke planten ondersteunen de lever, het hart, de longen? Welke hebben een kalmerende werking, welke geven juist energie? En je leert vertrouwen: dat jouw paard weet wat goed voor hem is – als jij hem de keuze geeft.

Sommige paarden zijn aanvankelijk voorzichtig. Ze kennen kruiden niet, of zijn het ontwend om zelf te kiezen. Geef ze tijd. Laat ze ruiken, onderzoeken, ontdekken. Bied kleine hoeveelheden aan, niet als voer, maar als uitnodiging. En vertrouw erop dat hun systeem langzaam weer leert luisteren naar zijn eigen wijsheid.

De kruidentuin wordt zo een plek van ontmoeting. Niet alleen tussen plant en paard, maar ook tussen jou en je dier. Want als jij met zorg een plant kweekt, oogst en aanbiedt, breng je meer dan voeding. Je brengt aandacht. Je brengt aanwezigheid. En je zegt, zonder woorden: ik zie jou. Ik wil geven wat bij jou past.

Deze gids helpt je om te leren welke planten veilig zijn. We maken onderscheid tussen dagelijkse ‘graasgroenten’, ondersteunende kruiden en krachtige planten die je met meer bewustzijn inzet. Je leert ook wat je beter niet kunt voeren, hoe je planten kunt drogen, en hoe je overschot deelt met andere dieren op je erf.

Wat je nodig hebt, is geen encyclopedische kennis. Wat je nodig hebt, is bereidheid om te kijken, te luisteren, te leren. De planten leren je. Je paard leert je. En samen vind je een ritme dat voedt, verzacht en versterkt.

In het volgende hoofdstuk gaan we kijken naar de praktische kant: hoe je de juiste plek kiest voor je kruidentuin, hoe je de bodem voorbereidt, en hoe je de tuin opbouwt als verlengstuk van je erf en je relatie met je paard.

Wil je verder lezen? Bestel dan de volledige gids met alle hoofdstukken, inclusief voorbeelden, praktische tips en verdiepende uitleg.