Hoofdstuk 2 – Veulens met hun moeder
Een veulen begint zijn leven bij de merrie. In de natuur blijven moeder en veulen vaak nog een jaar of langer samen, maar in de praktijk worden veulens meestal tussen de vier en zes maanden gespeend. Toch zijn er ook opfokbedrijven die veulens langer bij hun moeder laten lopen, bijvoorbeeld in de eerste fase van de opfok.
Voor sommige fokkers is dat een geruststellende gedachte: het veulen groeit op in nabijheid van een vertrouwd volwassen dier. In dit hoofdstuk bekijken we wat deze opfokvorm inhoudt, waarom het waardevol kan zijn, en wat de aandachtspunten zijn voor jou als eigenaar – zeker als je het veulen laat opgroeien bij een bedrijf.
De rol van de moeder in de ontwikkeling
De merrie is in de eerste maanden de belangrijkste figuur in het leven van het veulen. Ze biedt rust, veiligheid en voeding, maar ook richting. Het veulen leert van haar lichaamstaal en reactiepatronen. Als de moeder kalm blijft bij prikkels, leert het veulen dat ook. Als zij duidelijke grenzen stelt, ervaart het veulen hoe communicatie binnen een kudde werkt.
Deze vorm van leren is subtiel maar waardevol. De merrie corrigeert ongewenst gedrag zonder escalatie. Daarmee biedt ze iets wat leeftijdsgenoten of mensen niet altijd kunnen: natuurlijke sociale opvoeding. In een groep met meerdere merries en veulens ontstaat een sociaal evenwicht waarin het veulen in een veilig tempo leert omgaan met anderen.
Wat levert langer samenblijven op?
Voor veulens die langer bij de moeder blijven, is er vaak meer rust in de overgang naar zelfstandig leven. Ze krijgen meer tijd om zich emotioneel los te maken, en hebben langer toegang tot een sociaal voorbeeld.
Ook voeding speelt een rol. Veulens die langer kunnen zogen naast ruwvoeropname hebben minder kans op maag-darmproblemen of stressgerelateerde klachten. De overgang naar volledig zelfstandig eten verloopt geleidelijker.
Daarnaast blijkt uit ervaring dat deze veulens vaak makkelijker in de omgang zijn. Ze zijn minder snel onzeker bij nieuwe situaties, omdat ze meer voorbeeldgedrag hebben kunnen observeren.
“De merrie voedt niet alleen het lichaam – ze vormt ook het karakter.”
Wat zijn de aandachtspunten voor jou als eigenaar?
Als je overweegt je veulen in de eerste periode samen met de moeder onder te brengen bij een opfokbedrijf, is het belangrijk om na te gaan hoe deze vorm wordt aangeboden.
Vraag hoe lang de merrie bij het veulen blijft en hoe het spenen wordt aangepakt. Een geleidelijke aanpak, waarbij de merrie nog af en toe in de buurt is, werkt beter dan een plotselinge scheiding.
Belangrijk is ook de sociale setting. Staat de merrie met andere merries en veulens, of geïsoleerd met haar eigen veulen? In het eerste geval leert het veulen sociaal gedrag op natuurlijke wijze. In het tweede geval loopt het risico op beperkte sociale ontwikkeling.
Daarnaast moet je nagaan of het opfokbedrijf ook voldoende aandacht heeft voor het veulen als individu. Soms richt de verzorging zich vooral op de merrie, terwijl het juist het jonge dier is dat moet leren omgaan met mensen, aanraking en dagelijkse handelingen.
Wanneer is deze vorm geschikt?
Opfok met de moeder is vooral geschikt voor veulens die gevoelig zijn, een moeilijke geboorte hebben gehad of extra steun nodig hebben in de eerste maanden. Ook voor merries die sterk hechten aan hun veulen, kan deze aanpak rust geven.
Het is geen oplossing voor de volledige opfokperiode, maar eerder een bewuste keuze voor de eerste fase. Daarna is het belangrijk dat het veulen geleidelijk overstapt naar contact met andere jonge paarden en – waar mogelijk – met volwassen dieren die sociaal gedrag verder kunnen vormgeven.
Reflectie
Een goede start met de moeder biedt een veilig fundament. Maar ook hier geldt: het succes hangt af van de begeleiding. Niet elke merrie is even stabiel, en niet elk bedrijf biedt de juiste structuur om deze vorm van opfok goed te ondersteunen.
Als eigenaar blijf je verantwoordelijk. Informeer dus goed, blijf in contact met het opfokbedrijf en volg de ontwikkeling van je veulen op de voet.
Want hoe mooi de moederband ook is – uiteindelijk moet het veulen zelfstandig en sociaal sterk genoeg zijn om de volgende stap te zetten.
Opfok van Veulens – praktische gids van Equi-Care
De eerste levensjaren van een veulen vormen de basis voor gezondheid, gedrag en fysieke ontwikkeling. In deze digitale gids van Equi‑Care ontdek je hoe je een veilige en verrijkende opfokperiode organiseert – of je nu zelf fokt of je veulen onderbrengt bij een opfokbedrijf.
Je leest onder andere:
- Welke opfoksystemen er zijn (leeftijdsgroepen, gemengde kuddes, individuele opfok)
- Wat een goede sociale omgeving betekent voor gedragsontwikkeling
- Hoe voeding, beweging en verzorging bijdragen aan gezonde groei
- Waar je op moet letten bij de selectie van een opfokbedrijf
- Hoe je betrokken blijft als eigenaar tijdens de opfokperiode
Deze gids is bedoeld voor fokkers, paardeneigenaren en begeleiders die bewust willen bijdragen aan een sterke start voor hun jonge paard – met aandacht voor welzijn, ontwikkeling en toekomstbestendigheid.
Uitsluitend digitaal beschikbaar via Equi‑Care.
Let op: dit is een digitale gids (PDF)
Na aankoop ontvang je direct een downloadlink.
Dit is een digitaal product en kan na aankoop niet worden geretourneerd of geannuleerd