Hoofdstuk 10 – Veelvoorkomende valkuilen in rouwbegeleiding
Rouw begeleiden vraagt geen perfectie, maar aanwezigheid. Toch is het menselijk om te willen ‘helpen’, ‘oplossen’ of ‘begrijpen’. En precies daar ontstaan soms valkuilen – niet uit onwil, maar uit de natuurlijke drang om discomfort te vermijden. Dit hoofdstuk benoemt een aantal veelvoorkomende neigingen die het proces van rouw, bij paard én mens, kunnen ondermijnen. Niet om jezelf te bekritiseren, maar om met zachtheid terug te kunnen keren naar de essentie: ruimte geven aan wat er is.
- Te snel willen ‘door’
Een van de meest herkenbare valkuilen is het verlangen om verder te gaan, om het oude af te sluiten en iets nieuws te beginnen. Vanuit zorg of ongemak proberen we het paard af te leiden, bezig te houden of te herstructureren. Maar rouw heeft geen haast. Wanneer we te snel schakelen, kan het paard zich innerlijk nog verloren voelen, terwijl het uiterlijk ‘doet wat er gevraagd wordt’. Dat levert geen rust op, maar verdichting.
Wat helpt: vraag jezelf steeds af: komt mijn behoefte tot actie voort uit mijn eigen onrust, of uit echte afstemming? Durf te vertragen, ook als je omgeving dat niet lijkt te begrijpen.
- Gedrag verwarren met ‘probleem’
Een paard dat teruggetrokken is, sneller schrikt, slechter eet of sociaal anders reageert, vertoont geen ‘probleemgedrag’ – het verwerkt. Door direct in te grijpen of te corrigeren vanuit het idee dat het ongewenst is, missen we de diepere laag: een dier dat zoekt naar houvast.
Wat helpt: kijk voorbij het gedrag. Vraag: wat probeert dit paard mij te vertellen? Kan ik het gedrag benaderen als informatie, niet als iets wat ‘weg’ moet?
- Te veel invullen, te weinig luisteren
Omdat paarden niet spreken, zijn we geneigd hun ervaring in te vullen met onze eigen beelden of gevoelens. Soms klopt dat intuïtief, maar vaak mengen we er ook onze eigen emoties doorheen. Daardoor raken we uit contact: we zijn dan niet meer echt bij het paard, maar bij ons eigen verhaal over het paard.
Wat helpt: oefen jezelf in luisteren zonder invulling. Stel geen diagnose, maar wees nieuwsgierig. Laat het paard zijn eigen proces laten zien, in zijn eigen tempo.
- Geen ruimte geven aan je eigen rouw
In de zorg voor een rouwend paard vergeten veel mensen hun eigen gevoelens. Zeker wanneer het om het verlies van een paard gaat, is het moeilijk om je eigen rouw te dragen én er voor het andere paard te zijn. We proberen sterk te zijn, helder, liefdevol – maar vergeten dat we zelf ook steun nodig hebben.
Wat helpt: gun jezelf rouw. Maak ruimte voor verdriet, gemis, verwarring. Zoek steun bij anderen. Alleen als je je eigen rouw serieus neemt, kun je ook echt beschikbaar zijn voor die van je paard.
- Rouw verwarren met zwakte
Rouw is geen teken van zwakte – niet bij mensen, niet bij paarden. Het is een teken van verbinding. Toch wordt rouw vaak gezien als iets wat ‘over moet gaan’, als een tijdelijk verlies van kracht. Daardoor ontstaan er sociale druk, schaamte of haast. Terwijl rouw juist de verdieping van relatie toont.
Wat helpt: herformuleer rouw als een kwaliteit. Het is een teken van betrokkenheid, van voelen, van leven. Niet als iets wat opgelost moet worden, maar als iets wat gedragen mag worden.
- Niet durven blijven bij stilte
Als het stil wordt in het contact – letterlijk of figuurlijk – voelen veel mensen ongemak. Er wordt niet bewogen, niet gereageerd, niet gecommuniceerd zoals normaal. Maar juist in die stilte gebeurt vaak het meeste. Het zenuwstelsel komt tot rust, het lichaam zakt, het systeem verwerkt. De stilte is geen leegte, maar integratie.
Wat helpt: leer de stilte verdragen. Ga niet ‘aanzetten’ als het stil wordt. Blijf, adem, kijk. Stilte is vaak de plek waar het verdriet zich veilig voelt.
Tot slot
Fouten maken hoort erbij. Wat telt, is de bereidheid om te blijven kijken, te blijven luisteren, en je eigen aandeel te onderzoeken zonder oordeel. Paarden vragen geen perfecte begeleiders. Ze zoeken veiligheid, helderheid, en aanwezigheid. En dat kun jij bieden – ook als het even schuurt of schuift.
In het volgende hoofdstuk krijg je een eenvoudige manier om je ervaringen te volgen: een reflectieblad en een 5-daags plan om de rouwperiode bewust en in rust te ondersteunen.
“Je hoeft het niet goed te doen. Je hoeft alleen bereid te zijn om te blijven, ook als het ongemakkelijk wordt.”
Liever zonder onderbrekingen lezen?
Download deze gids nu voor een aanbiedingsprijs – reclamevrij en altijd bij de hand!
Zacht Verlies – een digitale gids over rouw, afscheid en verbonden aanwezigheid
Afscheid nemen vraagt geen antwoorden, maar aanwezigheid. In deze digitale gids vind je ruimte voor verlies — bij je paard, bij jezelf, en in het stille veld daartussen. Niet om te ‘verwerken’, maar om te begeleiden met zachtheid en ritme.
"Verlies wordt draaglijk wanneer je het niet alleen hoeft te dragen."
Wat je leert in deze gids:
- Hoe paarden rouwen en wat jij daarin kunt betekenen.
- Begeleiding na verlies, verhuizing of verandering.
- Rituelen, oefeningen en reflectie om verlies te markeren en verzachten.
- Handvatten voor lichaamstaal, emotionele signalen en herstel in verbinding.
Voor wie een paard wil steunen in afscheid — en zichzelf de ruimte gunt om te voelen wat niet gezegd hoeft te worden.
Uitsluitend digitaal beschikbaar via Equi‑Care.
Let op: dit is een digitale gids (PDF)
Na aankoop ontvang je direct een downloadlink.
Dit is een digitaal product en kan na aankoop niet worden geretourneerd of geannuleerd