Hoofdstuk 2 – Emoties bij paarden: herkennen en erkennen

Een paard leeft in het moment — maar niet zonder verleden. Zijn lijf is in het hier en nu, maar zijn gevoel draagt alles wat geweest is mee. Emoties bij paarden zijn écht, diep en vormend. Ze beïnvloeden gedrag, beweging, interactie en zelfs fysieke gezondheid. En toch blijven ze vaak onzichtbaar. Niet omdat ze er niet zijn, maar omdat wij hebben afgeleerd om ze te zien.

Wie met Bach bloesems wil werken, begint dus niet met kiezen of doseren. Je begint met kijken. Met voelen. Met waarnemen wat leeft onder het oppervlak. Want pas als je weet wat je paard voelt, kun je weten wat hij nodig heeft.

Hebben paarden emoties?

Ja. Overduidelijk. En niet alleen basisemoties zoals angst of plezier, maar ook complexere vormen zoals onzekerheid, frustratie, verdriet of overgave. Paarden hebben een rijk innerlijk leven, gevormd door ervaring, relatie en omgeving. Ze bouwen verwachtingen op, herinneren zich gebeurtenissen, leggen verbanden en kunnen anticiperen.

Hun emoties zijn niet altijd gelijk aan die van mensen — maar ze zijn even echt. En vaak ook eerlijker. Want een paard speelt geen rol. Hij voelt wat hij voelt. Hij is wat hij ervaart.

Hoe uiten emoties zich?

Paarden uiten emoties in gedrag, lichaamstaal, energie en soms in stilte. Maar je moet leren kijken. Niet met het hoofd, maar met je hele waarneming. Hier enkele voorbeelden van hoe emoties zich kunnen tonen:

• Angst: hoge hoofdhouding, wegrukken, verstarren, schrikreacties, versnelde ademhaling
• Frustratie: staartzwiepen, tandenknarsen, bokken, weigeren, geïrriteerde blik
• Verdriet of terugtrekking: lage energie, verminderde eetlust, starende blik, weinig interactie
• Overprikkeling: schichtigheid, wiebelen, rusteloosheid, gespannen kaak of rug
• Hypercontrole: ‘braaf’ gedrag met onderliggende spanning, geen initiatief, angst om het fout te doen

Let op: niet elk gedrag is direct emotie — maar gedrag ontstaat vaak uit emotie. Als je leert dat te lezen, zie je waar het echte werk te doen is.

Emotie versus gedrag: een subtiel verschil

Een veelvoorkomende misvatting is dat we gedrag direct willen ‘aanpakken’. Een paard dat niet stilstaat moet ‘geleerd worden’ om rustig te zijn. Maar als dat gedrag voortkomt uit een emotionele disbalans — bijvoorbeeld onzekerheid, wantrouwen of angst — dan is gedragsaanpassing een doekje voor het bloeden.

Bach bloesem werkt niet op gedrag, maar op de oorzaak eronder. Het nodigt het paard uit om het gevoel dat het gedrag aanstuurt te laten zakken. Daarom is de eerste stap: erkenning. Wat zou dit gedrag mij kunnen vertellen? Wat leeft er in dit paard dat hij dit laat zien?

De invloed van jouw aanwezigheid

Paarden spiegelen. Jouw energie, stemming en intentie zijn vaak bepalend voor wat je bij je paard terugziet. Een paard dat ineens onrustig wordt, geeft misschien geen signaal van zijn eigen gevoel, maar van het jouwe.

Daarom is het zo belangrijk dat je jouw eigen innerlijke wereld leert kennen voordat je die van je paard probeert te ‘ondersteunen’. Vanuit rust in jezelf kun je pas écht luisteren naar het gevoel van de ander.

Wat betekent dit voor het werken met bloesems?

Voordat je een bloesem kiest, kijk je naar de emotie. Niet het gedrag, niet de klacht, maar de trilling onder de oppervlakte. Een paard dat schrikkerig is, kan angstig zijn — maar ook overprikkeld. Een paard dat bijt, kan boos zijn — maar ook verdrietig, of overgrensd.

Je leert kijken naar:

• Oogopslag
• Spierspanning
• Ademritme
• Interactie met omgeving
• Repetitieve gedragingen
• Momenten van (on)bereikbaarheid

En je vraagt jezelf af: Wat voel ik hier écht? Wat spiegelt dit paard mij? Waar is hij zichzelf kwijtgeraakt?

In het volgende hoofdstuk onderzoeken we hoe Bach bloesems op deze emotionele lagen inwerken — niet door iets toe te voegen, maar door ruimte te maken voor iets dat al aanwezig is: herstel van binnenuit.

“Een emotie is geen storing in het systeem — het ís het systeem dat zegt: hier heb ik aandacht nodig.”

Liever zonder onderbrekingen lezen?

Download deze gids nu  – reclamevrij en altijd bij de hand!