Hoofdstuk 7 – Samen werken aan welzijn

Rol van eigenaar, dierenarts en stalmanagement

EMND stelt niet alleen het lichaam van het paard op de proef, maar ook de samenwerking tussen mensen die bij zijn verzorging betrokken zijn. De ziekte dwingt tot duidelijke keuzes, open communicatie en een langdurige inzet voor aangepast management. In dit hoofdstuk bespreken we hoe eigenaar, dierenarts, stalhouder en andere betrokkenen samen kunnen zorgen voor welzijn, stabiliteit en kwaliteit van leven. Niet vanuit medelijden, maar vanuit kennis, betrokkenheid en respect voor het dier.

De rol van de eigenaar: voelspriet en beslisser

De eigenaar is degene die het paard het beste kent. Vaak is hij of zij degene die de eerste subtiele signalen opvangt en aan de bel trekt. Na de diagnose verschuift die rol naar centrale regisseur: de persoon die beslissingen neemt over behandeling, verzorging en levensloop.

Het vraagt toewijding om je dagelijks af te stemmen op wat het paard nodig heeft – en vooral wat het niet meer aankan. Dat betekent: niet vasthouden aan oude verwachtingen, maar ruimte maken voor een nieuwe vorm van omgang. Een paard dat niet meer gereden wordt, kan nog steeds volop kwaliteit van leven ervaren. Dat vraagt echter om aanpassing van routines, planning en mentale houding.

“Zorg voor een paard met EMND is geen verlies, maar een andere vorm van betrokkenheid.”

Het vraagt ook openheid: de bereidheid om hulp te vragen, je keuzes te bespreken met experts, en eerlijk te blijven over de grenzen van het welzijn.

De rol van de dierenarts: signalering en begeleiding

Voor dierenartsen is EMND een zeldzame, maar serieuze diagnose. Niet elk paard met vage klachten zal direct verdacht worden van deze aandoening. Daarom is het belangrijk dat dierenartsen alert blijven op risicoprofielen, zoals oudere paarden zonder weidegang of dieren met langdurige spiertrillingen.

Na de diagnose is hun rol die van medebegeleider. Ze adviseren over supplementatie, ondersteunen bij monitoring en helpen bij het opstellen van een realistisch welzijnsplan. In de praktijk betekent dit regelmatig overleg, bijstelling van behandelstrategieën en het bewaken van de kwaliteit van leven. Ook in de laatste fase – als euthanasie ter sprake komt – blijft de dierenarts een waardevolle gesprekspartner.

De rol van het stalmanagement: faciliteren en meedenken

Op pensionstallen of grotere paardenbedrijven ligt een deel van de verantwoordelijkheid ook bij het stalmanagement. Een paard met EMND heeft vaak specifieke behoeften op het gebied van huisvesting, voer, rust en sociale omgeving. Dat vraagt om flexibiliteit: een aangepaste stalplaats, extra bodembedekking, of rustige weidegang in kleinere groepen.

Open communicatie tussen eigenaar en stalhouder is hier essentieel. Niet elk stalmanagement is toegerust op langdurige verzorging van een paard met beperkingen.

Door samen te zoeken naar haalbare aanpassingen – of eventueel een alternatieve huisvestingsplek – kan onnodige achteruitgang worden voorkomen.

Gedeeld zorgmodel: ieder zijn rol

Een succesvolle omgang met EMND berust op samenwerking. Ieder heeft een rol: de eigenaar als coördinator, de dierenarts als medisch expert, de stalhouder als dagelijkse ondersteuner. Door elkaar actief te informeren, besluiten te delen en signalen serieus te nemen, ontstaat een netwerk dat het paard draagt.

In de praktijk werkt dit het beste als er vaste contactmomenten zijn, duidelijke taakverdeling, en ruimte voor overleg. Zo kan bijvoorbeeld afgesproken worden dat het stalpersoneel meldt als het paard vaker ligt of minder eet, terwijl de eigenaar zelf de supplementen toedient en observaties noteert.

Wanneer loslaten een vorm van zorg wordt

Soms komt het moment waarop verder ondersteunen niet langer bijdraagt aan welzijn. Als het paard niet meer zelfstandig kan opstaan, voortdurend valt of angstig wordt door zijn eigen beperkingen, komt de vraag naar loslaten. Dit is vaak het zwaarste onderdeel van het traject, maar ook daarin is samenwerking essentieel.

Een open gesprek tussen eigenaar, dierenarts en eventuele verzorgers helpt om de situatie eerlijk te beoordelen. Wat is nog leefbaar? Waar ligt de grens van acceptabel ongemak? En: wat is het paard nog waardig?

Goede zorg stopt niet bij de grens van het leven, maar maakt ook het einde dragelijker – voor dier én mens.

Reflectie en afronding

EMND is geen ziekte die je alleen ‘behandelt’. Het is een situatie die vraagt om een gedeelde houding van zorg, alertheid en acceptatie. Door rollen helder te houden, keuzes goed te onderbouwen en altijd te handelen in het belang van het paard, ontstaat er ondanks alles een vorm van continuïteit – waarin het dier zich gezien en ondersteund voelt.

Echt welzijn ontstaat als mens en paard samen kunnen rusten in wat is.

Liever zonder onderbrekingen lezen?

Download deze gids  – reclamevrij en altijd bij de hand!