Hoofdstuk 3: Weidebeheer in de zomer

Inleiding

Een gezonde en goed onderhouden weide vormt de basis van paardenwelzijn. In de zomer verandert de dynamiek op het grasland echter aanzienlijk: hoge temperaturen, intense begrazing en uitdroging beïnvloeden de kwaliteit van het gras en daarmee de gezondheid van het paard. Weidebeheer vraagt in deze maanden dan ook om specifieke aandacht. Een doordachte aanpak voorkomt overbegrazing, vergiftiging door onkruiden en hittestress door gebrek aan schaduw.

In dit hoofdstuk leer je hoe je in de zomer de juiste balans bewaart tussen voeding, veiligheid en natuurlijke rustplekken.

"Een gezonde weide is de basis voor een gezond paard."

Inhoudelijke uitleg en praktijkinzet

Waar paarden het grootste deel van hun tijd doorbrengen – de weide – heeft directe invloed op hun fysieke en mentale gezondheid. In de zomermaanden wordt het gras echter snel kort gevreten, groeit het minder hard door droogte en is het risico op overbegrazing reëel. Daarbij krijgen onkruiden juist meer ruimte, zeker als de grasmat beschadigd is. Zonder passend beheer verandert een weide al snel in een stoffig, voedselarm stuk grond met een verhoogd risico op hoefbevangenheid of vergiftiging.

Rotatiebegrazing is een effectieve methode om het gras en de bodem rust te geven. Hierbij verdeel je de weide in meerdere stukken en laat je de paarden telkens een beperkt deel gebruiken. Zodra het gras daar tot ongeveer 4-5 cm is afgegraasd, verplaats je ze naar een volgende sectie. Het gebruikte deel krijgt dan enkele weken rust, zodat het gras kan herstellen. Deze aanpak voorkomt kale plekken en verlengt de levensduur van je grasland.

Daarnaast speelt mestbeheer een cruciale rol. Mest trekt vliegen en wormlarven aan, wat zowel voor hygiëne als voor de gezondheid een risico vormt. Door dagelijks of minstens wekelijks mest te verwijderen, beperk je niet alleen de parasietendruk, maar voorkom je ook dat mest zich ophoopt in droge, dorre plekken waar geen gras meer wil groeien. In combinatie met mestonderzoek en eventueel ontwormen op maat houd je de parasietdruk onder controle.

Een groot maar vaak onderschat risico op de zomerweide is het aanwezig zijn van giftige planten. Door de begrazingsdruk in droge periodes krijgen onkruiden als Jacobskruiskruid, ridderzuring en smeerwortel meer ruimte. Sommige van deze planten – vooral Jacobskruiskruid – zijn giftig, zelfs in gedroogde toestand. Regelmatig inspecteren en handmatig verwijderen is noodzakelijk. Let ook op dat deze planten niet in hooi terechtkomen.

Schaduwvoorziening is een ander essentieel element in zomers weidebeheer. Paarden moeten op warme dagen hun lichaamstemperatuur kunnen reguleren door in de schaduw te rusten. Heb je geen bomen of natuurlijke beschutting? Overweeg dan een mobiele schuilstal of een permanent afdak. Let erop dat er voldoende ruimte is voor alle paarden in de kudde om gelijktijdig beschutting te zoeken. Dit voorkomt dominantiegedrag of vechten bij schaarse plekken.

Tot slot is het verstandig om de bodemkwaliteit regelmatig te laten analyseren. In droge zomers raken voedingsstoffen sneller uitgeput, vooral op intensief begraasde stukken. Door een bodemonderzoek te laten doen, kun je gericht bemesten en het grasland voorzien van de juiste mineralen. Vermijd echter overbemesting in de zomer; dit leidt tot nitraatophoping en verhoogt het risico op hoefproblemen.

Vakterm: Toelichting

• Rotatiebegrazing: Een manier van weidegebruik waarbij het gras per perceel wordt begraasd en daarna rust krijgt. Dit ondersteunt hergroei en vermindert bodembelasting.
• Jacobskruiskruid: Een giftige plant die leverbeschadiging kan veroorzaken bij paarden. Vooral gevaarlijk in gedroogde toestand, omdat de bittere smaak verdwijnt.
• Bodemonderzoek: Analyse van de grond om inzicht te krijgen in voedingsstoffen, zuurgraad en organische stof. Helpt bij gerichte bemesting en verbeterd grasbeheer.

Reflectie en toepassing

Een paard dat het grootste deel van de dag in de weide staat, is afhankelijk van wat die weide te bieden heeft. In de zomer vraagt dat om extra waakzaamheid: het gras veroudert sneller, onkruiden nemen de overhand en de zon legt een constante druk op het herstelvermogen van de bodem.

Goed zomerbeheer draait niet om grote investeringen, maar om dagelijkse observatie en kleine aanpassingen. Door regelmatig te wisselen van perceel, giftige planten te verwijderen en voor verkoeling te zorgen, houd je de weide gezond én aantrekkelijk voor je paard. Vergeet daarbij niet dat goede voeding op het land begint. Een gezonde bodem levert gezond gras, en dat gras voedt niet alleen het lichaam van je paard, maar ook zijn weerstand en gedrag.

Liever zonder onderbrekingen lezen?

Download deze gids nu  – reclamevrij en altijd bij de hand!