Hoofdstuk 5: Vliegenmaskers, sprays en natuurlijke afweermiddelen

Inleiding

Zomer betekent vliegen. Voor paarden zijn het geen onschuldige bezoekers: ze veroorzaken irritatie, kunnen ontstekingen verergeren en vormen een risico voor de overdracht van ziekteverwekkers. Vooral de ogen, neusgaten, uier of koker en wondjes trekken vliegen aan. Bescherming tegen deze insecten is dan ook geen luxe, maar een noodzaak voor comfort én gezondheid. In dit hoofdstuk bespreken we de verschillende vormen van fysieke en chemische bescherming tegen vliegen en dazen, inclusief natuurlijke alternatieven.

"Effectieve bescherming tegen vliegen zonder overbelasting van de huid."

Inhoudelijke uitleg en praktijktoepassing

Paarden reageren verschillend op insecten. Sommige verdragen vliegen redelijk goed, terwijl andere paniekerig reageren op één daas. Hoe dan ook zijn insecten in staat om het dagelijkse welzijn van een paard flink te verstoren. Daarom is het belangrijk een passende bescherming te kiezen, die past bij het paard, het klimaat én de gevoeligheid van de huid.

De meest directe vorm van bescherming is het vliegenmasker. Dit wordt over het hoofd geplaatst en bedekt de ogen, oren en soms de neus. Een goed vliegenmasker is gemaakt van fijnmazig, ademend materiaal dat het zicht niet belemmert. Het moet goed aansluiten, maar mag nergens schuren.

Bij paarden met lichte huid op de neus kan een verlengstuk dat ook UV-wering biedt, zonnebrand helpen voorkomen. Controleer dagelijks op zand, zweet of haren die zich onder het masker ophopen; deze kunnen wrijving en irritatie veroorzaken.

Voor het lichaam is er de vliegendeken – een lichtgewicht deken van fijnmazige stof die het paard beschermt tegen steken van dazen en andere insecten. Sommige dekens hebben een buikflap en halsstuk voor volledige bedekking. Let bij het gebruik op bewegingsvrijheid en ventilatie. In warme periodes kan oververhitting optreden als de deken te dik is of niet goed ventileert.

Insectensprays zijn aanvullend of als alternatief inzetbaar. Ze bevatten werkzame stoffen die insecten afweren of doden. Veelgebruikte synthetische stoffen zijn pyrethrinen of permethrine. Deze middelen zijn effectief, maar moeten zorgvuldig worden toegepast: vermijd de ogen, slijmvliezen en gevoelige huiddelen. Breng ze aan op schone, droge huid en herhaal regelmatig – zeker na regen of transpiratie – want het effect is tijdelijk.

Een toenemend aantal paardeneigenaren kiest voor natuurlijke afweermiddelen. Ingrediënten zoals citronella, eucalyptus, lavendel en knoflookextract worden gewaardeerd om hun milde werking en huidvriendelijkheid. Ze hebben echter een kortere werkingsduur en moeten vaker worden aangebracht. Zelfgemaakte sprays zijn populair, maar let goed op de concentratie: etherische oliën zijn krachtig en kunnen bij verkeerd gebruik juist huidreacties veroorzaken.

Tot slot is ook de omgeving een factor. Mestbeheer, droge paddocks en het weren van stilstaand water beperken het aantal broedplaatsen voor vliegen. Paarden die in schaduwrijke, luchtige weides staan, hebben minder last dan paarden in benauwde, vochtige hoeken. Vliegenvallen op strategische plekken rondom de stal kunnen aanvullend helpen.

Vakterm: Toelichting

• Vliegenmasker: Een masker van gaasachtig materiaal dat het hoofd van het paard beschermt tegen insectenbeten, met name rond ogen en oren.
• Permethrine: Een synthetisch insecticide dat veel wordt gebruikt in paardensprays. Effectief tegen dazen en muggen, maar giftig voor katten.
• Citronella: Plantaardige olie afkomstig van citroengras, bekend om zijn insectenwerende werking. Vaak gebruikt in natuurlijke sprays en lotions.

Reflectie en toepassing

Een doordachte strategie tegen vliegen vereist maatwerk. Niet elk paard verdraagt sprays, niet elk masker past goed, en wat voor het ene dier werkt, is voor het andere ineffectief. Combineer daarom fysieke bescherming met omgevingsbeheer en – indien nodig – aanvullende middelen.

Denk bij elke vorm van bescherming aan controle en verzorging. Een masker dat schuurt, een deken die niet ademt of een spray die irriteert kan meer kwaad dan goed doen. Kies kwaliteitsproducten, pas regelmatig aan en blijf observeren.

Insecten zijn niet volledig te vermijden in de zomer, maar met aandacht, afwisseling en consequente verzorging kun je de overlast sterk beperken. En dat draagt bij aan rust, gezondheid en veiligheid – voor zowel paard als ruiter.

Liever zonder onderbrekingen lezen?

Download deze gids nu  – reclamevrij en altijd bij de hand!