Seizoensverzorging – Elk jaargetijde wat het paard nodig heeft

Een jaaroverzicht met maand-tot-maand tips

Elk seizoen brengt zijn eigen ritme, zijn eigen uitdagingen en zijn eigen kansen voor paardeneigenaren. De natuur verandert – het weer, het daglicht, het voeraanbod – en daarmee veranderen ook de behoeften van je paard. Wie met de seizoenen mee beweegt, creëert balans. In deze gids nemen we je mee langs het paardenjaar: van koude januaridagen tot warme zomernachten, van herfststormen tot het eerste lentegroen. Wat vraagt elk seizoen van jou en je paard?

Januari – Stilte en structuur

De winter is in volle gang. De meeste paarden hebben een dikke wintervacht of dragen een deken. Het lichaam verbruikt meer energie om warm te blijven. Zorg voor voldoende ruwvoer – het liefst in meerdere kleine porties verdeeld over de dag. Beweging is belangrijk, ook bij koud en nat weer. Paarden die veel stil staan krijgen sneller stijve spieren of gedragsproblemen. Controleer dagelijks op bevroren water, modderkluiten in de hoeven en schuurplekken van dekens. Juist nu telt de zorg in de details.

Februari – Kijken naar het licht

Februari lijkt op januari, maar er is iets aan het veranderen. De dagen lengen langzaam. De hormoonhuishouding van je paard begint zich aan te passen. Merries worden soms al hengstig; ruinen kunnen wat drukker worden. De grond is vaak nat, paddocks zijn zwaar. Denk na over een goede ondergrond of paddock paradise-oplossing, al is het voorlopig. Een check-up van gebit of zadel past goed in deze overgangsperiode. Er komt straks meer werk aan – begin met plannen.

Maart – Voorjaar in aantocht

Met maart komt het onrustige weer. Zon, wind en plotselinge kou wisselen elkaar af. De rui begint, en paarden verliezen hun dikke jas. Help met borstelen, maar wees voorzichtig bij gevoelige huid. Het gras begint te groeien, maar laat je paard er nog niet vol op. De overgang van hooi naar vers gras moet geleidelijk. Dit is het moment om mestonderzoek te doen en, als nodig, te ontwormen. Ook vaccinaties kun je nu inplannen – het voorjaar is hét moment om alles op orde te brengen.

April – Groene verleiding

De natuur barst los. Het gras schiet omhoog, vogels fluiten, paarden willen naar buiten. Maar vers gras bevat veel suiker, zeker op frisse, zonnige dagen. Bouw weidegang rustig op, begin met kortere periodes. Let op signalen van overgewicht of hoefbevangenheid. Paarden met stofwisselingsgevoeligheid hebben nu extra begeleiding nodig. Tegelijk is april een maand van beweging: organiseer speelse wandelingen, lichte longeersessies of start weer met buitenritten. Maar houd het ritme kalm – na de winter heeft het lichaam tijd nodig om op te bouwen.

Mei – Buitenleven begint echt

De meeste paarden staan weer dag en nacht buiten of hebben veel weidegang. Controleer het gras: te eenzijdig of te rijk kan klachten geven. Zorg voor schaduwplekken, schoon drinkwater en begin met het preventief beschermen tegen insecten. De eerste teken en dazen verschijnen. Poets regelmatig, niet alleen voor de vacht maar ook voor de band tussen jou en je paard. Mei is een maand van verbinding – buiten samen zijn, zonder haast.

Juni – Zomerzorg

De langste dagen, de eerste warme nachten. Juni brengt zon, muggen, pollen en soms stress. Zorg voor verkoeling, bijvoorbeeld met een schuilstal, bomen of een luchtige deken tegen insecten. Paarden kunnen gevoelig zijn voor zonnebrand op roze huid. Denk aan bescherming bij neus, uier of rondom de ogen. Controleer dagelijks de hoeven – droogte kan uitdroging of barsten veroorzaken. Houd je paard in beweging, maar pas je training aan bij hitte: vroeg in de ochtend of later op de avond is prettiger voor jullie allebei.

Juli – Tropische aanpassingen

De echte zomer is er. Veel water drinken is essentieel – ook elektrolyten kunnen zinvol zijn als je paard zweet. Pas rantsoen en werk aan, zeker bij oudere of gevoelige paarden. In juli zie je vaak de gevolgen van slecht passend gras of te weinig afwisseling in beweging: schuurplekken, kriebel, rusteloos gedrag. Wissel grazen af met tijd op een zandpaddock of in een rustige wei. Was je paard niet te vaak; laat de natuurlijke talglaag zijn werk doen. Juli vraagt om aandacht én loslaten.

Augustus – Nazomerbalans

De warmte blijft, maar de natuur verandert. Het gras wordt stugger, de dagen worden iets korter. Insecten kunnen nu nog erger zijn dan in juni of juli – controleer op zomereczeem, staart- en maneschuren. Misschien is het tijd om de training op te bouwen richting het najaar. Denk aan het aanpassen van de voeding: als het gras afneemt, moet je hooi of kuilvoer langzaam weer opbouwen. Laat de balans opnieuw ontstaan tussen rust, beweging en voeding.

September – Overgangsmaand

Een maand van ‘tussenin’. De temperatuur zakt, het gras groeit nog even goed. Let nu op hoefgezondheid – vochtige grond en overgangsweer kunnen rotstraal of brokkelhoeven verergeren. Begin na te denken over wintermanagement: waterleidingen, dekens, hooiruimte. De zon is zachter, maar lang buiten zijn blijft heerlijk. Nu is het tijd om in te zetten op weerstand: kruiden, mineralen of ondersteunende supplementen kunnen in overleg een zinvolle aanvulling zijn.

Oktober – Voorbereiden op rust

De dagen korten snel. De vacht wordt dikker, het ritme trager. Sommige paarden zijn loom, anderen worden fris. Oktober is een maand om routines aan te passen: andere trainingstijden, eerder binnen, dekens klaarleggen. Let op schimmels of huidproblemen door natte bodems. Wees ook bewust van jezelf – paarden reageren sterk op stemmingen. Rust, geduld en herhaling zijn nu de sleutelwoorden.

November – Naar binnen keren

De herfst is in volle gang. Bladeren vallen, modder is overal. November vraagt veel van je structuur en inzet. Paarden kunnen nu gevoeliger zijn voor spierproblemen of gedragsveranderingen. Zorg voor droge, schone ligplekken, voldoende afwisseling in beweging en goed ruwvoer. Het is een maand waarin je het verschil maakt door kleine dingen vol te houden.

December – Terug naar de basis

Het jaar sluit zich in stilte. Paarden keren naar binnen, net als wij. December vraagt om rust, maar ook om nabijheid. De training hoeft niet groots, maar wel doordacht. Misschien lees je juist nu meer, observeer je bewuster. Gebruik de donkere dagen om je band te verdiepen, om plannen te maken voor het nieuwe jaar. Het paard leeft in het nu – en nodigt jou uit hetzelfde te doen.