Hoofdstuk 7: Veiligheid, hygiëne en verantwoord gebruik van je oogst

Inleiding

Een moestuin voor paarden is pas echt waardevol als de opbrengst veilig, hygiënisch en met kennis van zaken wordt gebruikt. Omdat de tuin zich meestal bij de eigenaar thuis bevindt, is het belangrijk om bij elke stap – van plantenkeuze tot oogst – bewust om te gaan met risico’s op besmetting, verwarring of verkeerd gebruik. In dit hoofdstuk leer je hoe je een veilige werkwijze hanteert in je thuistuin, hoe je besmetting voorkomt, en hoe je je oogst verantwoord verwerkt tot aanvullend paardenvoer – ook als je paard elders staat.

Inhoudelijke uitleg

Voedselveiligheid begint in de tuin

De kwaliteit van wat je voert, begint bij een gezonde basis. Een verontreinigde bodem, verkeerd gebruikte mest of verwarring met giftige planten kan serieuze risico’s opleveren voor de gezondheid van je paard.

Let op de volgende uitgangspunten:

• Gebruik schone, gifvrije grond: Vermijd grond bij oude gebouwen of schuttingen (lood, verf), of plekken waar eerder chemische middelen zijn gebruikt.
• Voorkom contact met giftige planten: Laat planten zoals taxus, nachtschade of vingerhoedskruid niet in of nabij je moestuin groeien, ook niet als sierplant.
• Werk met veilige compost: Gebruik alleen goed gecomposteerde mest of groenafval uit eigen tuin. Mest uit onbekende herkomst kan pathogenen bevatten.

Bij het onderhoud:

• Ruim snoeiafval direct op: Laat nooit verwelkte of beschimmelde planten liggen.
• Houd compost schoon: Gooi er alleen materiaal op dat je zelf herkent en vertrouwt.
• Gebruik plantenlabels of zaaiplan: Zo voorkom je verwarring tussen eetbare soorten en schadelijke dubbelgangers.

Hygiënisch oogsten en bewaren

Goede hygiëne is essentieel, vooral als je planten vers vervoert of langere tijd bewaart:

Oogsten:

• Gebruik schoon, scherp gereedschap om kneuzing te voorkomen.
• Oogst op droge dagen; bij natte omstandigheden is het risico op schimmel en bederf groter.
• Was je handen en werk niet bij zieke of aangetaste planten.

Bewaren:

1. Vers gebruiken: Binnen 1–2 dagen voeren is ideaal. Bewaar in een koele, droge ruimte, los verpakt en zonder te wassen.
2. Drogen: Hang kruiden op in kleine bosjes, luchtig, uit direct zonlicht. Keukenkastje of zolder met ventilatie is geschikt.
3. Invriezen: Alleen voor gekookte groenten zoals pompoen of zoete aardappel. Label met naam en datum, en verdeel in kleine porties.

Label altijd je bewaarde producten met:

• Naam van de plant
• Datum van oogst of verwerking
• Eventuele bijzonderheden (bijvoorbeeld 'eerste keer voeren', 'voor immuunondersteuning')

“Een gezonde moestuin vraagt om duidelijke keuzes en zorgvuldige routines.”

Toelichting vaktermen

• Pathogenen: Ziekteverwekkende organismen zoals bacteriën, virussen of schimmels die via besmette mest of planten je paard ziek kunnen maken.
• Compost: Gedecomponeerd organisch materiaal uit keuken- of tuinafval. Veilig gebruik vereist volledige rijping (minimaal enkele maanden onder warme, luchtige omstandigheden).

Reflectie en toepassing

Zelfgekweekte voeding voor je paard is een prachtige aanvulling, maar vraagt discipline en aandacht. Alleen met een goede hygiënische werkwijze en duidelijke routines voorkom je fouten zoals verwisselingen, bederf of overdosering.

Maak het voor jezelf praktisch en overzichtelijk:

• Gebruik herbruikbare zakjes, papieren zakken of potten met duidelijke labels.
• Houd een voedingsoverzicht bij waarin je noteert: wat je hebt geoogst, hoe je het hebt bewaard, en wanneer je het hebt gevoerd.
• Observeer het gedrag, de eetlust en mest van je paard bij elke nieuwe plant of mix die je voert.
• Werk met vaste verdeelporties: kleine weegschaal, maatlepels of per portie in te vriezen porties voorkomen overdosering.

Extra tip: bewaar een klein monster van onbekende of zelf samengestelde kruidenmixen, zodat je bij eventuele klachten kunt nagaan wat er precies gevoerd is.

Door deze zorgvuldige aanpak wordt je paardenmoestuin een betrouwbare, veilige bron van natuurlijke voeding – afgestemd op het seizoen, de behoefte van je paard en jouw mogelijkheden.

Liever zonder onderbrekingen lezen?

Download deze gids nu  – reclamevrij en altijd bij de hand!